Déjà vu (phiên âm tiếng Anh: /deɪʒɑ vu/
nghe; phiên âm tiếng Pháp [deʒa vy]
nghe, "đã nhìn thấy"; hay còn gọi là
ký ức ảo giác, từ "para" trong
tiếng Hy Lạp là παρα, kết hợp với từ μνήμη "mnēmē" là "memory - trí nhớ, ký ức") hoặc
promnesia (
chứng rối loạn trí nhớ), là
ảo giác, cảm thấy quen thuộc (như đã từng thấy, từng trải qua trong trí nhớ) trong một
môi trường, khung cảnh mới, chưa từng biết trước đó hoặc không nhớ rõ lúc nào. Đây có thể là những trải nghiệm của một
cảm giác chắc chắn rằng đã từng chứng kiến hay đã sống qua một hoàn cảnh đã xảy ra trước đây (một người cảm thấy sự kiện đang xảy ra này
đã từng xảy ra trong quá khứ không lâu), mặc dù không thể biết chắc chắn các trường hợp
linh cảm ấy đã xảy ra lúc nào.
Thuật ngữ này được đặt ra bởi một nhà nghiên cứu về tâm linh học người
Pháp, Émile Boirac (
1851–
1917) trong cuốn sách của ông L'Avenir des sciences psychiques ("Tương Lai của Ngành khoa học Tâm linh") được viết trong bài tiểu luận lúc ông là một sinh viên
đại học năm cuối. Déjà vu thường là một
cảm giác rất quen thuộc, rất "kỳ quái", "lạ" và đầy "huyền bí" và xảy ra thường xuyên nhất trong các
giấc mơ, cả trong hiện thực chắc chắn rằng hình ảnh này "đã xảy ra" trong quá khứ.Hiện tượng déjà vu này xảy ra rất phổ biến cả người lớn lẫn trẻ em. Déjà vu đã được miêu tả trong
văn học từ rất lâu,
[1] chứng tỏ hiện tượng này không mới xảy ra trong thời buổi này. Đây là một vấn đề rất nan giải cho các nhà
khoa học để thử nghiệm trong phòng thí nghiệm nên déjà vu là một chủ đề nóng bỏng cho các nhà tâm linh học hiện nay. Gần đây, các nhà nghiên cứu đã tìm ra được cách để tạo cảm giác này bằng cách dùng thôi miên.
[2]